19 Nisan 2022
Flört şiddeti ve istismarına dikkat!
Nova Okulları ve Bursa Soroptimist Kulübü iş birliğinde düzenlenen etkinlikte İnegöl Meslek Yüksek Okulu öğretim üyesi Doç. Dr. Elif Sezgin, öğrencilere “Flört Şiddeti/ istismarı”nı anlattı…
Toplantının açılışında konuşan Bursa Soroptimist Kulübü Başkanı Tülay Şener “Biz farklı mesleklerdeki kadınların, mesleki deneyim ve birikimlerinin de katkısıyla eğitim, ekonomik güçlendirme, kadın ve çocuk hakları, sağlık ve çevre konularında kadınlar için proje odaklı çalışmalar yürüten uluslararası bir sivil toplum kuruluşuyuz… Bugün de burada gençlerin bugününü ve geleceklerini etkileyen flört şiddeti ile ilgili söyleşi için buradayız. Biz siz gençlere güveniyoruz; siz bu ülkenin geleceğisiniz” dedi.
Nova Okulları kurucusu Canan Topsakal ise gençlerin davranışlarının çocukluk çağlarında belirlendiğine dikkat çekerek çocukların sevgi, anlayış ve güven ortamında büyütülmesinin tüm yaşantısını etkilediğini söyledi. Topsakal çocukluk çağındaki şiddetin bireyin ergenlikteki ve yetişkinlikteki davranışların belirlediğine vurgu yaptı.
Doç. Dr. Elif Sezgin ‘Kız çocukları 12, erkek çocukları ise 14, 15 yaşlarında ergenliğe gidiyor ve Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ergenlik 22 yaşına kadar sürüyor” dedi.
GENÇLER FLÖRT ŞİDDETİ VE İSTİSMARINDA BİLİNÇLİ DEĞİL!
Doç. Dr. Elif Sezgin gençlerin flört şiddeti konusunda yeterli algıya sahip olmadıklarına dikkat çekerek bu alanda yapılan bir araştırmayı gündeme getirerek şunları söyledi:
“Araştırmaya göre, göre gençlerin yüzde 75’i şiddet gören bir kişinin ilişkiyi kolayca bitirebileceğini; yüzde 60’ı sevgilisini önemseyen kişinin onun kiminle nerede ne yaptığını kontrol edebileceğin; gençlerin yüzde 50’si genellikle eğitimsiz insanların şiddet uyguladığını; yüzde 30’u şüphelendiklerinde sevgililerinin telefonlarını kontrol edebileceklerini düşünüyor.
Yine gençlerin yüzde 30’u ilişkinin iyi gitmesi için bazen istenmeyen davranışlara evet denilebileceği; yüzde 40’ı ise sözel şiddetin fiziksel şiddet kadar zarar verici olmadığı görüşünde. Ayrıca gençlerin yüzde 40’ı kıskançlığın sevgi gösterisi olduğunu düşünüyor.”
Doç. Dr. Sezgin; “Oysa şiddet gören kişi ilişkiyi kolay bitiremiyor. Kontrolcü, şüpheci davranışlar, istenmeyen davranışlara evet demek zorunda kalınması şiddetin bir biçimi. Ayrıca sözel şiddet de çok yaralayıcıdır. Şiddeti eğitimli insanlar da uygulayabiliyor ya da maruz kalabiliyor” dedi.
SAĞLIKLI ROMANTİK İLİŞKİ AKADEMİK BAŞARIYI ARTIRIYOR!
“Şiddetin bir türü de flört şiddetidir” diyen Doç. Dr. Sezgin sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu yaşta karşı cinse ilgi duymanız, romantik ilişki yaşamanız çok doğal. Bu dönemde yaşayacağınız ilişki türü gelecekteki ilişkilerinizi hatta evliliğinizi etkiler.
Romantik ilişkinin şu andaki akademik başarınıza da etkisi var. Bilimsel veriler romantik ilişkide sorun yaşamayan gençlerin akademik olarak da başarılı olduğunu gösteriyor. Şu andaki ilişkiniz ruh sağlığınızı, akademik başarınızı ilerideki yaşamınızı etkiliyor.”
Doç. Dr. Elif Sezgin Pover Point sunumunda şu hususları gündeme getirdi:
“Flört şiddeti, romantik bir ilişkide kontrol edici, taciz edici ve saldırgan davranışlardır. Romantik ya da yakın ilişkilerde olabilir. Sözlü, duygusal, fiziksel veya cinsel istismarı veya bunların bir kombinasyonunu içerebilir.
İstismar nedir?
İstismar yakın bir partner üzerinde güç ve kontrol sağlamak için tekrarlanan bir davranış kalıbıdır. Fiziksel olarak zarar veren korku uyandıran, partneri istediğini yapmaktan alıkoyan ya da istemediği şekilde davranmaya zorlayan davranışlardır.
Erkek kız ayırt etmeksizin tüm genç bireyler etkilenir.
Genellikle erkekler flört istismarı ve cinsel istismarın en ciddi biçimlerini yapar ve genellikle kızlar daha çok korkar ve travma geçirir. Ama unutmayın, erkeklerin de kızların da bu durum başına gelebilir.
Fiziksel istismar:
Vurmak, itmek, sallamak, sarsmak, tırmalamak, saç çekmek, kıstırmak ve çimdiklemek, boğmak, ısırmak, silahla tehdit etmek gibi eylemlerdir.
Duygusal, psikolojik şiddet
Benlik saygısına saldırmak, tehdit etmek, korkutmak, isim takmak, utandırmak, zorbalık, kasıtlı olarak zor duruma düşürmek, arkadaşlardan ve aileden izole etmektir.
Cinsel istismar: Partneri rızası olmadan cinsel ilişkiye e zorlamak. Cinsel ilişki olmaksızın herhangi bir cinsel içerikli bir davranışı yapması için zorlamak, fiziksel olabilir veya fiziksel olmayabilir. Örneğin bir partner cinsellik yaşamayı reddederse dedikodu yaymakla tehdit etmek, sana istemediğin şekillerde dokunmak, ‘hayır’ı görmezden gelmek.
Gizlice, sinsice takip etme
İstenmeyen mağdurda kişide korkuya neden olan ibr taciz ya da tehdit etme taktikleri modelidir. Fiziksel ya da teknolojik olabilir. Örneğin sizi takip etmek veya gözetlemek gibi. Stalk yapmak
Teknolojik istismar
Örneğin şu davranış teknolojik istismardır; “Facebook ve Instagram’daki arkadaşlarımı inceledi ve erkek olan herkesi arkadaşlıktan çıkardı, çünkü onlarla konuşmamı istemiyordu”
Teknolojik istismar gizli takip, (siber stalking)
Sosyal medya, cep telefonu aracılığıyla fiziksel olarak nerede olduğunuzu izlemek; mesajlarınızı okumak için hesaplarınızı hacklemek; hakkınızdaki kişisel bilgileri çevrimiçi ortamda yazmakla tehdit etmek; mesaj, e-posta, anlık ileti gibi sanal araçlarla sizi sürekli kontrol etmek.
Finansal ekonomik istismar
Paranızı ya da eşyalarınızı çalmak, her şeyi sana ödettirmek, borç alıp geri vermemek, paranı almak için sana suçluluk duygusu hissettirmek ya da mağdur rolünü oynamak, sana bir şeyler aldığı için ona borçlu hissetmeni sağlamak.
Erkek arkadaşım benim iznim ve bilgim olmadan kredi kartımı kullanıyor, benim ekonomik yönden ne kadar sıkıntıya soktuğunu bile bile… Bu bir istismardır.
Gençlerin flört şiddeti algıları… yapılan araştırmaya göre;
Her 4 gençten 3’ü şiddet gören bir kişinin ilişkiyi kolayca bitirebileceğini
Her 5 gençten 3’ü sevgilisini önemseyen kişinin onun kiminle nerede ne yaptığını kontrol edebileceğini,
Her 2 gençten 1’i genellikle eğitimsiz insanların şiddet uyguladığını
Her 10 gençten 3’ü şüphelendiklerinde sevgililerin telefonlarını kontrol edebileceklerini,
Her 10 gençten 3’ü ilişkinin iyi gitmesi için bazen istenmeyen davranışlara evet denebileceğini
Her 5 gençten 2 si sözel şiddetin fiziksel şiddet kadar zarar verici olmadığını her 5 gençten 2’si kıskançlığın sevgi gösterisi olduğunu düşünüyor…
Oysa aşk bu değil
Bu yaklaşımlar romantik bir ilişkinin gereği ya da aşkın göstergesi değildir:
“Hayatında sadece ben olayım”; “O saatte dışarda ne işin var”; “Bu saatte neden onlinesin?”; “O kıyafeti giyemezsin”; “Akrabalarınla görüşemezsin”; “Benden izin almadan gidemezsin”; “Kahkaha atarak gülme”; “Seven kıskanır”; “o erkekle ya da kadınla buluşamazsın”; “Konum at”; “Fotoğraf at”
Flört şiddetine örnekler:
“Benden ayrılırsan ailene her şeyi anlatırım;”; “Gece çevrim içi olmuşsun”; “O kızı facebook’tan sileceksin”; “Kadınlar da bazen dayak yemeği hak ediyor”; “bir daha o adamla görüşmeni istemiyorum”; “Beni terk edersen intihar ederim”; “Ben aradığımda o telefon açılacak”.
Flört hakları
Eşit olma ve saygı görme “Bedenim ve sınırlarımla ilgili karar verme”; “Arkadaşlarımdan ve hobilerimden ödün vermeme”; Kendime ait özel alan ve zaman”; “Farklı düşünme”; “Hayır deme”; “fikir değiştirme”; istemediğim bir ilişkiyi sonlandırma”; “korku ve baskı altında hissetmeme”; “ihtiyaç duyduğumda destek isteme”;
Sağlıklı ilişki yeşil bayrak
Partneriniz size saygılı davranır, ilişkide eşit davranır. Size güvenir. Saygılı iletişim ile dürüst ve açıktır. Sizi dinler anlamaya çalışır. Fikrinizi sorar, düşüncelerinize kararlarınıza değer verir.
Paylaşım kararları sağlıklı tavizler vermeye isteklidir. Kendi eylemlerinin sorumluluğunu alır. Cinsellik madde kullanımı veya yanlış olduğunu düşündüğünüz veya yapmak istemediğiniz diğer şeylere hayrı deme hakkınıza saygı duyar.
Sağlıklı ilişki
Kendinizi güvende hissettirir her zaman. Kendinizi saygı duyulmuş hissedersiniz her zaman kendiniz hakkında olumlu düşünmenizi sağlar. Sizinle gerçek anlamda ilgilenilmiş, sizi dinlemiş ve anlaşılmış hissedersiniz.
Davranışlar istismara dönüştüğü zaman
Flört veya yakın ilişkide biri üzerinde kontrol ve güç kazanmak için kullanılırlar. Kendiniz ya da yakın olduğunuz başkaları hakkında kendinizi kötü hissetmeniz neden olurlar. Partnerinizden korkmanıza neden olur
Gençler ilişkiler hakkında daha fazla sağlıklı bilgiye sahip olmalıdırlar. Çok fazla flört deneyiminiz olmadıysa bazı sağlıksız davranışları fark etmeyebilirsiniz. Kıskançlık; O erkek ya da kız beni çok seviyor, beni başka erkeklerle ya da kızlarla düşünmeye dayanamıyor.
Sahiplenme; “O kız ya da erkek sadece koruyucu davranıyor. Kontrol etme; o kız ya da erkek beni önemsiyor ve benim için en iyisini istiyor
Takip ya da taciz; o kız ya da erkek beni seviyor olmalı, beni düşünmeden, bana mesaj atmadan duramıyor…
Ama ilişkinin başlarında çok hoşlardı!
İstismarcı / şiddet uygulayan gençler ilişkinin başlarında çok iyi, özenli, çekici, romantiktirler. Ama sonra kırmızı bayraklar zamanla ortaya çıkmaya başlar.
Romantik partneriniz;
Fiziksel olarak sizi herhangi bir şekilde incitir ya da tehdit eder. Ne yaptığınızı, kimle görüştüğünüzü, ne giydiğinizi vb kontrol etmeye çalışır. Size zorbalık eder. Patlayıcı bir öfkesi vardır. Bu da sizin korkmanızı sağlar. Kendisi hakkında kötü hissetmenizi sağlamaya çalışırken sizi aşağılar. Size takma isimlerle seslenir ya da bağırır.
Partnerin peşine casus gibi takılır izler. Sizi sürekli kontrol eder. Beklemediğiniz bir anda / zamanda sizi takip eder. Siz olmadan yaşayamayacağını söyler. İstediklerini yapmazsanız ya da ondan ayrılmaya çalışırsanız kendilerine, sana ya da bir başkasına zarar vereceklerin söyler. (Çok tehlikeli)
Sağlıksız ilişki kişiyi yalnız, endişeli, kaygılı, stresli, korkmuş, bunalımlı, üzgün, sinirli, gergin, kafası karışmış, insanlara güvensizlik, utanmış, suçlu, kalitesiz, aptal, çirkin, sanki diğer kişi üzüldüğünde hep senin hatanmış gibi, daha iyisini hak etmiyormuşsun gibi hissettirir…
Özür dilemek yeterli değildir.
Şiddet içermeyen kırmızı bayraklarla erkenden nasıl başa çıkılır.
İlk olarak güvende olduğunuzdan emin olun. Bu tür bir davranış ya da ilişki istemediğinizi ona bildirin ve ne tür bir davranış beklediğinizi söyleyin. Eğer diğer kişi sizseniz, ya da başka sağlıksız davranışlara devam ederseniz kötü muamele görmeye devam edersiniz…
İlişkiyi güvenli şekilde sonlandırmak.
Ne kadar beklerseniz istismar o kadar uzun sürer, kurtulmak ad o kadar zor olabilir. Ayrılmak potansiyel olarak en tehlikeli zamandır.
İstismar bir ömür boyu sürebilir.
Zorbalık, ergen flört şiddeti, yakın ilişki partner şiddeti, yaşlı istismarı…
İnsanlar neden sağlıksız şiddet ve istismar içeren ilişkilere devam eder.
Korku; diğer kişinin kendisine ya da bir başkasına zarar vereceğinden korkar. Diğer kişinin ya da arkadaşlarının intikam peşinde koşması; itibarını zedelemeye ya da utandırmaya çalışması, sosyal statü kaybı, diğer kişinin duyguların incitmekten korkma, yalnız kalmaktan korkma…
Kırmızı bayraklarla nasıl başa çıkılır?
Sınırları ne kadar erken belirlerseniz davranışı değiştirme ya da güvenli şekilde çıkma şansınız o kadar artar. Yapabileceğin şeyler, nasıl hissettiğini söylemektir.
Örneğin “bana sesini yükselttiğinde bu beni korkutuyor; “Bana ne giyeceğimi söylemeye çalıştığında fikrimin bir önem i yokmuş gibi hissettiriyor,
Buna şu anda cevap veremem düşünmek için zamana ihtiyacım var.
Bunun için güvenilir arkadaşlar ve yetişkinlerle konuşmak en güvenli yoldur. Gerekirse güvenli bir şekilde ayrılır.
İnsanlar neden sağlıksız ilişkilere (şiddet ve istismar içeren) devam eder?
Korku:
Diğer kişinin kendisine veya bir başkasına zarar vereceğini, diğer kişinin ya da arkadaşlarının intikam peşinde koşması; itibarını zedelemeye ya da utandırmaya çalışması, sosyal statü kaybı.
Şu anda istismar taciz içeren bir ilişki içinde olduğunuzu fark ederseniz ne yapabilirsiniz?
Birine söyle! Sessiz kalma! Güvendiğin birine, bir arkadaşına, öğretmenine, danışmanına ya da ebeveyninize söyleyebilirsiniz.
Kimlere söylememeli?
İlişkiye devam ettiğiniz için sizi yargılayan insanlara; size inanmayanlara, partnerinizi savunan ya da sizi suçlayanlara; partnerinize iletecek/ söyleyecek kişilere…
Güvenlik önceliktir!
“Ayrılma anı en tehlikeli zamanlardan biridir. Ayrılma sürecinde partnerinizle tartışmamak çok önemlidir.
Ayrılma planı hazırlayın
Yardım için nereye gidebilirsiniz? Kimi arayabilirsiniz? Size kim yardım edebilir ve edecek? Durum şiddetlenirse nasıl kaçacaksınız? Kendinizi daha güvenli hale getirmek için ne yapabilirsiniz?
Unutmayın!
Partnerinizin tacizci davranışını değiştiremezseniz, sadece o değiştirebilir. Şiddete meyilliyse tacizcinizle yalnız kalmamaya çalışın. Ayrılırken tehlikeli olabileceğini düşünüyorsanız, onunla yalnız kalmayın, örneğin halka açık bir yerde buluşun.
Unutmayın… İstismar ediliyorsanız, başkaları da seninle aynı şeyi yaşadı. Yalnız olduğunuzu asla hissetmeyin. İstismar asla sizin hatanız değil. “